Vita Mariae

Scènes uit het leven van Maria

Maria is de meest afgebeelde vrouw ter wereld. Als moeder van Jezus heeft zij een zeer bewogen leven gehad. De belangrijkste gebeurtenissen daaruit zijn vanaf de vroege Christentijd voor ons vastgelegd. Losse scènes al vanaf de 3de eeuw na Christus in Oost-Syrië, destijds de rand van het Romeinse Rijk. Ook in de centra van de macht: Constantinopel en Rome kregen respectievelijk mozaïken in de Hagia Sofia en een ikoon van Maria in het Pantheon al vroeg een belangrijke plaats. In de vroeg-Renaissance vervaardigt Pietro Cavallini in 1290 voor de Santa Maria Trastevere in Rome zes Vita Mariae taferelen in mozaïk. Vele series in fresco-techniek volgen in de eeuwen hierna. We kunnen ze nog steeds bewonderen: Giotto in de Scrovegnikapel in Padua. In Florence: Taddeo Gaddi in de Santa Croce en Ghirlandaio in de Santa Maria Novello. Lippi in de kathedraal van Spoleto. In onze Noordelijke streken is dan al rond 1200 een  Vita Mariae in steen uitgehouwen in het rechtervoorportaal van de kathedraal van Chartres. In de vijftiende eeuw worden de prachtig geïllustreerde Getijden-Boeken voor leken, met daarin vaak acht scènes uit het leven van Maria, een inspiratiebron voor beeldende kunstenaars in heel Europa. Grote altaarstukken voor hoofdaltaren van Mariakerken en series voor zijkapellen zoals onze Mariakapel worden door grote kunstenaars vervaardigd.

De bouwpastoor van onze Goede Herderkerk, Pastoor C.N.J. Meijsing, trad dus in een rijke traditie toen hij in 1930 bij het ontwerp van de Goede Herderkerk voorzag in acht nissen voor een Vita Mariae. Tussen 1932 en 1949 heeft hij tevergeefs geprobeerd het schilderijenproject hiervoor te laten uitvoeren in overeenstemming met zijn terechte kwaliteitseisen. Pas in 2011 kwam, naar aanleiding van de wens van het parochiebestuur tot opknappen van de Mariakapel, het idee op alsnog een poging te wagen om de acht lege nissen van de beoogde taferelen te voorzien. Er werd besloten tot een aanbesteding. De keuze van een breed samengestelde jury viel op Judith Lansink uit Amsterdam. Zij heeft tussen 2012 en 2016 steeds op het geplande moment de panelen afgeleverd. De stijl kan getypeerd worden als “spiritueel realisme”. De keuze van de scènes is gemaakt in samenspraak met Pastoor Michel Hagen. Ook bij de voorbespreking voor ieder tafereel was er een mooie kruisbestuiving in de rondetafelgesprekken naar aanleiding van de betreffende Bijbeltekst. Op basis hiervan heeft de schilderes levende modellen in speciaal hiervoor gemaakte kleding laten poseren. Deze “tableaux-vivants” werden gefotografeerd door Judith of haar echtgenoot Jozef Willems. Op basis hiervan zijn de taferelen in 17de eeuwse techniek in olieverf op duurzame 21ste eeuw panelen geschilderd. De kleuren zijn afgestemd op de bestaande glas-in-loodramen en de bakstenen muren. De kapel heeft zijn ingetogen sfeer behouden ondanks deze verrijking.

Tot slot het belangrijkste:  Vita Mariae afbeeldingen dienen al bijna 2000 jaar als inspiratie voor ons omdat Maria als moeder van Jezus de eerste van de gelovigen was. Vanaf haar antwoord aan de engel Gabriël: ”Mij geschiede naar uw woord” tot en met het Pinksterfeest is haar onvoorwaardelijk geloof de leidraad in haar leven. Moge ons geschilderde eerbetoon aan Maria een bron van geloofsinspiratie voor ons allen blijven.

Margreet Tordoir-Kreugel